Aflevering 24 van Tangos Despreciados, een tangoprogramma van Richard Frisart en Chris Zaal. Deze keer over het Uruguayaanse orkest van Donato Racciatti dat veel commercieel succes boekte met blije, rechttoe-rechtaan, uptempo muziek.

Klankbron 100 – Terugblik Welkom bij de 100ste uitzending van de Klankbron op de Concertzender. Het is een uitzending met een terugblik op de klankgeschiedenis van de Klankbron. De eerste klankbron op de Concertzender was op 24 april 2015. Het werd voorafgegaan door een soortgelijke uitzending 23 April 2014 in het programma Inventions for Radio van Martijn Comes. De Klankbron is een programma gewijd aan de nauwelijks gehoorde muziek van de inheemse volkeren wereldwijd. Het is veelal traditionele muziek met een lange geschiedenis maar het is tegelijkertijd vol met uitzonderlijke muzikale nieuwigheden, instrumenten, uitvindingen en klanken. Het is een inspiratiebron voor avant garde muzikanten en moderne componisten maar wordt gemaakt door simpele en gewone mensen. Het heeft vaak een diepe religieuze en spirituele betekenis. Er is geen scherpe grens tussen de klanken die de mens maakt en die van andere wezens en verschijnselen. Fred Gales, de samensteller van de Klankbron, had al eerder programma’s gemaakt voor de VPRO, de BOS en andere publieke omroepen. Met de Klankbron begon een nieuw avontuur voor hem en waarin hij systematisch gebruikt maakte van de geluidsopwekkende principes en hun wisselende symbolische betekenissen. We beginnen deze uitzending met een instrumentaal welkomstlied op een stalen mondorgel van de Hmong speler Wangju Sema uit de provincie Nan in de Thailand. Dan een opname van Louis Sarno van de ba-Aka in de Centraal Afrikaanse Republiek waarin een groep van 5 vrouwen zingt terwijl zij in het bos lopen en waarin men dan ook de bijzondere akoestiek van het regenwoud kan beluisteren. Het wordt gevolgd door een Akha lied uit Laos waarin een jonge vrouw en jonge man zingen over het verlaten van de bergen veelal opgelegd door de Laotiaanse staat om de mensen beter te kunnen beheersen. Daarna komt een Lahu instrumentaal stuk op een mondorgel uit Noord-Thailand opgenomen op het dorpsplein te midden van een groep nieuwsgierige kinderen. Dat wordt weer gevolgd door een solo zanglied van een Khammu vrouw uit Laos met een speciale zangstijl over het lijden in de grote stad. Dan komt een opname van de franciscaan Alfons van Nunen uit 1957 uit het toen nog Nederlands Nieuw Guinea van een liedeslied van de Moni in het Centrale Berg gebied. Daarna als laatste van dit eerste blok een oud lied van Demta opgenomen door de taalkundige J.C. Anceaux eind jaren vijftig in het dorp Demta langs de Noordkust van Nieuw-Guinea niet ver van toen Hollandia, tegenwoordig Jayapura. Op de webpagina van dit programma kunt u nakijken wie de uitvoerenden zijn indien bekend en, waar, wanneer en door wie ze zijn opgenomen. Verder in welke uitzendingen of publicaties ze terug te vinden zijn en gezien alle Klankbronnen nog beluisterbaar zijn kunt u ze in hun context ook beluisteren. Het tweede blok begint met een lied over de vluchtweg van de Kayoh uit Kayah state in Birma naar Thailand. Dit lied werd opgenomen in 1993 en had te maken met de rampzalige situatie in Birma na de mislukte opstand tegen de militaire heersers na 1988.  Maar nu heerst dezelfde ellende daar weer. Eigenlijk is sinds de onafhankelijkheid van Birma in 1948 van Engeland is er continu oorlog in grote delen van het land en met name in Kayah state. Het wordt gevolgd door een lied van de Khammu uit Luang Nam Tha in Laos met begeleiding van een mondorgel. Het is een teum lied en opgenomen tijdens een feest met rijstwijn. Daarna volgt een liefdeslied van de Thai Dam in Laos met begeleiding van een pii, een vrij riet blaasinstrument bestaande uit een enkele buis met vingergaten die alle melodie buigingen van het lied weergeeft. Dan sluit dit tweede deel af een lied van de bard Wat Mon met begeleiding van een Nanga, kleine citer, en een kalebasdrum van de Acholi uit Oeganda. In het derde en laatste blok kunt u nog luisteren naar de mondorgel van Nai Hua uit Doi Inthanon in Thailand. Hij speelt een lied op dit instrument waarmee de Hmong ook talige boodschappen kunnen overbrengen over hoe ver de familie weg woont. Hetgeen ook symbolisch is voor de overleden familieleden en het wordt gebruikt om de geesten van de doden te doen berusten in hun lot. 01 Song of welcome                                    1’33 Wangju Sema – qeej (mouth-organ) from steel recording Fred Gales, 2022 Hmong Thailand Broadcasted in the Klankbron 88 of 14-4-2023 https://www.concertzender.nl/programma/de_klankbron_713661/ Soon as Hmong on https://soundreporters.bandcamp.com/ 02 Yeyi                                                          4’19 CD Eboka: baAka songs & ceremonies from the African rainforest Soundreporters SR 1001CD, track 1 recorded by Louis Sarno 1986-1996 among the baAka, between the Sanga and Ubangi rivers in the Central African Republic available as Eboka on https://soundreporters.bandcamp.com/ 03 Moving from the mountains                  6’29 Nang Meu Se, Nai Setao – voc. CD Laos 1, track 02 recorded by Fred Gales with the Akha on 26-12-2004 at Ban Lang Pa Mai, near Ban Huay Ta, Meung Meng district, Laos Available as Laos 1 on https://soundreporters.bandcamp.com/ Broadcasted in the Concertzender program of Martijn Comes Inventions for radio 23-4-2014 https://www.concertzender.nl/programma/inventions-for-radio-23/ 04 improvisation on the naw                       7’03 Musician unknown. CD Lahu Soundreporters SR 1004, track 1 Recorded by Fred Gales near Mae Kam Pong, Lampang province, Thailand, August 1992. Available as Lahu on https://soundreporters.bandcamp.com/ Broadcasted in the Klankbron 18 of 23-12-2016 https://www.concertzender.nl/programma/de_klankbron_362383/ 05 Suffering and worry                                2’17 Nang Sün Nay Lang LP Land of tree fogs, A5 Tropos Records 002 rec. Fred Gales with the Khammu in Vieng Phouka, Laos, 2005 06 Love song of the Moni                           2’36 Moni singers not named. This song is recorded by Alfons van Nunen, in Dutch New Guinea 1957 Used in a lecture on Sound and Sound hunters in Dutch New Guinea (West Papua) in Amsterdam 22-3-2023 during the exhibition Biak Stories of Monique Verhoeckx Another shorter version can be found on the CD FC Kamma. Liederen uit het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea. Published by the Kamma family To listen to and to download from: https://www.papuacollecties.nl/dit-wonderlijk-werk-freerk-kamma/ Band 132   07 An old song from Demta                         2’26 CD Muo remé Dance of the cassowary Pan records 4013. track 1 recorded by J.C. Anceaux before 1959 08 The Journey                                             4’55 The Yuy, Lu Pha, Mee Ei, Messao, Manido, Chaw Mu, Kyo Baw, Thi Yo Yi, Yo Mu Wu CD Karenni Music from the border areas of Thailand and Burma Pan records 2040CD, track 5 recorded Fred Gales at Nai Soi refugee camp, April 1993 Broadcasted in the Klankbron 3 of 26-6-2015 https://www.concertzender.nl/programma/de-klankbron-7/ 09 Teum luang nam tha                               4’00 Note book lost – no names recorded by Fred Gales in a Khammu village next to the airport of Luang Nam Tha, Laos, 1999 Broadcasted in the Klankbron 50 of 27 December 2019 https://www.concertzender.nl/programma/de_klankbron_536684/ & Radio Is A Foreign Country of 25-9-2022 https://soundcloud.com/radioisaforeigncountry/sound-reporters-1985-2022 Soon as Khammu on https://soundreporters.bandcamp.com/ 10 Thai Dam in love                                     8’19 Voc: Nang Tam Chai Wong. Koor:  Nang Sao So. Nong Kho Pii – Ay Deung Bunvilai CD Laos 1, track 20 Recorded by Fred Gales in Ban Tung Dii, Laos 2003. Available as Laos 1 on https://soundreporters.bandcamp.com/ 11 The People who inherit                          4’54 Wat Mon – Nanga, zang Okello – Awal, zang Natalia Otiyo – zang Recorded among the Acholi by Fred Gales, Kampala, Uganda 2000 Concertzender Martijn Comes programma Inventions for radio 23-4-2014 https://www.concertzender.nl/programma/inventions-for-radio-23/ 12 Far away                                                  19’24 Qeej (mondorgel): Nai Hua Recorded in the Hmong village of Pakui, Doi Inthanon, Thailand, 1994 Broadcasted in Klankbron 62 of 25-12-2020 https://www.concertzender.nl/programma/de_klankbron_586606/ Soon as Hmong on https://soundreporters.bandcamp.com/ Alle genoemde CD’s en LP zijn te verkrijgen via srgales@ziggo.nl. Ook vragen en opmerkingen kunt u daarheen sturen. Een overzicht van de uitzendingen van de Klankbron vindt u op https://www.concertzender.nl/programma_genre/de-klankbron__wereld-nl/      

Belangwekkende albums uit de folk- en rootsmuziek historie door Marius Roeting. In de jaren zeventig was Eindhoven het centrum van de kritische podium cultuur. Zo was er het links-progressieve muziekvormingstheater Proloog (Luister naar https://www.concertzender.nl/programma/disccover_713653/). Maar ook in de popmuziek was een groep actief die een binding had met volksmuziek. Ze stonden zelfs in 1976 in de hitparade met Zeven dagen lang. Het nummer werd later door velen gecoverd en laten we zeggen ‘misbruikt’ als feestnummer, terwijl de inhoud van de tekst veel wezenlijker is. We hebben het uiteraard over de groep Bots. De meesten kennen Bots slechts door dat ene nummer. Maar Bots was een unieke groep. Bonkie Bongaerts, Sjors van de Molengraft, Peter de Vries en Floris Teunissen van Manen waren betrokken met de muzikale afstudeeropdracht van zanger-gitarist en hoofdcomponist Hans Sanders aan de Sociale Academie in Eindhoven. Sanders had daarvoor enige tijd in de begeleidingsband van die andere bekende Eindhovenaar Peter Koelewijn gespeeld. Hij produceerde dan ook Bots’ eerste elpee Van kwaad tot erger op het Fontana label. De muziek was een mix van lekker poprock en folk. Sanders was gek op folkmuziek, met name van de Bretoen lan Stivell. Hij verzag diverse melodieën, traditionals die hij hoorde op de platen van Stivell – een Fontana labelgenoot- van eigen Nederlandstalige teksten. Die teksten waren maatschappij kritisch. Er sprak betrokkenheid bij de werkende klasse, de werkende jongeren, en de toenmalige arbeidsmigranten uit. Bots noemde het zelf strijdkultuur. Bots’ debuut Van kwaad tot erger is wellicht het meest maatschappelijk betrokken album van de formatie. Opvolger Voor God en Vaderland werd commercieel -dankzij het daarop voorkomende Zeven dagen lang-  een groter succes. Toch wordt de groep zelden genoemd als een van de belangrijkste Nederlandse popgroepen, waarschijnlijk vanwege hun radicale zienswijzen. In Duitsland kreeg de formatie een grotere erkenning. Daar hadden ze een aantal hits, waaronder een Duitstalig lied als protest tegen de kruisraketten. Halverwege de jaren tachtig minimaliseerde de interesse, maar de groep bleef en blijft -soms beperkt- optredens verzorgen. In de beginjaren van de nieuwe eeuw besloot ze een nieuwe plaat op te nemen. Die bleef lang uit. Sanders was ongeneeslijk ziek en overleed eind 2007. Er waren al enkele tracks met hem opgenomen. De rest van de formatie rondde de opnamen, geheel naar de wens van Sanders, in een traag tempo af. Bretoen Alan Stivell laat, nadat hij de Nederlandse versie Zeven dagen lang hoorde, tijdens optredens in Nederland en België steevast zijn versie van Son ar chistr -het cider lied-  voorzien van een aantal strofen met de Nederlandse tekst die Sanders daarop maakte.                 Bots – Voor God & Vaderland – Fontana 6474 009 01.  Zeven Dagen Lang 5:21 Alan Stivell – Reflets – Fontana 6312.011 02.  Son Ar Chistr (trad Breton)  2:26 Bots – Van Kwaad Tot Erger – Fontana 6474 008 03.  De Man 5:01 04.  Dokter 4:20 05.  De Bevalling 1:59 06.  Snotneus 9:31 07.  Lied Van De Werkende Jeugd 3:35 08.  Keesje 3:17 09.  Wat Een Troep 2:46 10.  Kreupel 4:14 11.  Pro Deo Voor De EO 4:04 12.  Kakafonie 2:31 Bots – Je Voelt Pas Nattigheid als je droog komt te staan – – Fontana 6315 006 13.  Je Voelt Pas Nattigheid als je droog komt te staan 4:22 Bots – Wie Zwijgt, Stemt Toe – Fontana 6315 005 14.  Weet Waar Je Staat 2:12 15.  Wie Zwijgt, Stemt Toe 1:20   Alle composities: Hans Sanders, behalve track 1, 8: traditioneel Bretons, tekst Hans Sanders track 5: traditioneel Welsh, tekst Hans Sanders track 10: H van de Vorst track 13: muziek Hans Sanders, tekst Otto Sciaroni track 2: traditioneel Bretons, arr. Alan Stivell